کک نفتی بهطور خاص از یک فرایند نهایی کراکینگ حاصل میشود که از فرایندهای مهندسی شیمی بشمار میآید و هیدروکربنهای زنجیرهای نفت را در بخشی بنام واحد کوکر، به زنجیرههای کوتاهتر تقسیم میکند. عبارت دیگر، کک نفتی محصول کربونازیسیون برشهای سنگین هیدروکربنی نفت با دمای جوش بالا است سه روش صنعتی برای تولید کک های نفتی خام وجود دارد که از جمله این فرایندهای کک سازی می توان به روش های تاخیری ، فلکسی و بستر سیال اشاره نمود.
مشخصات کک نفتی خام
درکنار آنالیز عنصری مشخصات ساختاری این ماده باارزش میبایست استخراج گردیده چرا که تنها با تغییر ساختار خطی به حلقوی هیدرو کربنها از این کالا می توان در ساخت گرافیت و الکترود گرافیتی بهره برد .
این درحالیست که با توسعه صنعت ساخت آلومینیوم کشور و وابستگی آن به کک نفتی و پس از آن فولاد جای سوال است که چرا طرح تولید انبوه این کالا هنوز بلا تکلیف است . درحال حاضردر طرحی آزمایشی قرار بوده ماده اولیه مورد نیاز برای تولید کک از ته مانده برج تقطیر در خلاء پالایشگاه آبادان و CSO پالایشگاه اراک تامین گردد . این طرح به عنوان یکی از طرح های دانش بنیان کشور بود که با هدف دستیابی به فناوری مربوطه و به منظور تامین بخش مهمی از نیاز صنایع تولید آلومینیوم و فولاد کشور اجرا می گشت . در چنین وضعیتی تولید کک از مواد سنگین نفتی روشی است که برای نخستین بار در کشور با اتکا به فناوری بومی انجام می شد. در این طرح میزان گوگرد و فلزات سنگین در خوراک واحد کک سازی که تاثیر اساسی در کیفیت محصول نهایی دارند با تدابیر ویژه به صورت مناسبی حل شده بود .جالب آنکه طرحهای توسعه افزایش تولید آلومینیوم و فولاد در برنامه های توسعه کشوردر کنار تحریم ها و بدون عملی کردن تولید این ماده با ارزش چه معنائی دارد . چرا که این وضعیت نشان می دهد که توسعه بخشی از زنجیره تامین مواد در صنایع مهم کشور به شدت به کک نفتی وابسته است .بدنیست بدانید با تولید این ماده در کشور از خروج سالانه نزدیک به 150 میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری خواهد شد پس ظرف چند سال ساخت این تاسیسات جوابگوی خودش خواهد بود . بد نیست بدانید برای استفاده این محصول در صنایع ریخته گری و آلومینیوم لازمست امکان سولفور زدائی به محصول نهائی پالایشگاه اضافه گردد در حال حاضر ماده خام تولید RPC در ایران بدلیل یارانه ای که به سوخت تعلق می گیرد ( فارغ از نیازی که به محصول واسطه ای فوق وجود دارد ) تولید نمی گردد . کک نفتی خام در ایران وارد گردیده و این در حالی است که حتی عقب مانده ترین کشورها نیز با داشتن پالایشگاه نفت در مقادیر زیاد این ماده با ارزش را تولید می نمایند . هرچند در سالهای آتی شرکت ایمیدرو ساخت و تکمیل این پروژه در سالهای آینده در دستور کار قرا داده است .
جدول زیر مشخصات یک نوع پسماند پالایشگاهی که منجر به تولید ماده خام گرین کک می گردد را نمایش می دهد .
نمایش فیلم ها پالایش نفت خام و مرحله آخر جا ماندن کک نفتی در پالایشگاه را نشان می دهد.
ایران متاسفانه وارد کننده این کالا بحساب آمده لذا شرکت سایا ذوب کیمیا خریدار این محصول بحساب می آید .