معرفی انواع مواد نسوز در صنعت فولاد
مواد نسوز نقش مهمی در صنایع مختلف ایفا می کند . این مواد در کوره‌ها و راکتورها استفاده می گردد.اصلی‌ترین کاربرد مواد نسوز در کوره های ذوب است، به این دلیل که در این کوره‌ها افزایش دمای زیادی اتفاق می‌افتد. دیرگداز ها موادی هستند که در برابر دمای بالا می‌توانند مقاومت کنند. این مواد در مقابل سایش و خوردگی شیمیایی، فشار و حرارت مقاومت بالایی دارند و خاصیت‌های فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و ترمودینامیکی آن‌ها دستخوش تغییر نمی‌شوند. این مواد در صنایع گوناگونی مانند سرامیک و شیشه سازی و متالوژی کاربرد دارند. امروز تقریبا ۷۰ درصد از کل نسوزهای در صنایع فلزات و ریخته‌گری استفاده می‌شوند.
مواد نسوز براساس ترکیبات شیمیایی و شیوه تولید یا شکل فیزیکی و هم‌چنین کاربرد آن‌ها دسته بندی می‌شوند.
مواد نسوز بر اساس شکل فیزیکی
- مواد نسوز شکل‌دار: این مواد با بهره‌گیری از شیوه‌های ریخته‌گری، کوبیدن یا از طریق پرس تهیه می‌گردند.
- مواد نسوز بی‌شکل: این مواد با شیوه‌هایی از قبیل ریخته گری، پاشش و کوبیدن به صورت لایه پوششی قرار می‌گیرد.
- مواد نسوز ویژه: این نسوزها به صورت شکل داده شده یا بی شکل استفاده می‌شوند.
- مواد نسوز عایق و سبک: این نسوزها هم به حالت شکل داده شده و بی شکل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تقسیم‌بندی نسوزها بر اساس ترکیبات شیمیایی به شرح زیر است:
- نسوزها با بیس سیلیس (SiO2): جرم نسوز با بیس سیلیس بر پایه اسید بوریک و اکسید بور ساخته می‌شود که از مرغوب ترین نوع سیلیس به شمار می‌رود.
- نسوزها با بیس آلومینا (Al2O3): جرم نسوز آلومینایی (High Alumina Refractory) در واقع مواد نسوزی هستند که در ساخت آن‌ها از آلومینا (Al2O3) به عنوان ماده اصلی استفاده شده است و دارای درصد بالایی آلومینا هستند.
- نسوزها با بیس آلومینا در شرایط حرارتی بالا، مقاومت خاصی نبست به ذوب و تغییر شکل خواهند داشت و اغلب به عنوان مواد نسوز (refractory materials) شناخته می‌شوند. این مواد در صنایع مختلفی نظیر صنایع فولادی برای مقاومت در برابر حرارت و تغییرات دما کاربرد دارند.
- نسوزها با بیس منیزیتی (MgO): نسوزها با بیس منیزیتی یکی از انواع پرمصرف جرم‌های نسوز هستند که در صنایع مختلف، کاربردهای متنوعی دارند. این مواد می‌توانند درجه حرارت بالایی تا حداکثر 1350 درجه سانتیگراد را تحمل کنند و اغلب در محیط‌های غیر قلیایی و نزدیک به اسیدی، استفاده می‌شوند.
مواد نسوز بر اساس روش مصرف
-
مواد نسوز بر اساس روش مصرف شامل موارد زیر می‌شود:
- لاینینگ: روش نسوزکاری لاینینگ، به عنوان مهم‌ترین روش نسوزکاری در صنایع شناخته می‌شود که با استفاده از آجرهای نسوز انجام می‌گیرد.
- ریختنی (Cast): نسوزها در این روش با آب مخلوط می‌شوند و بعد از آماده‌سازی سطح، روی محل مورد نظر ریخته خواهند شد. مهم‌ترین پارامتر در این روش نیز مقدار سیالیت مخلوط در زمان ریخته‌گری است.
- رمینگ (کوبیدن): از دیگر روش‌های نسوزکاری، رمینگ است که از توده‌های نسوز درجه‌بندی شده، پودر و بایندر و مواد افزودنی رمینگ و غیره انجام می‌گیرد. این مواد بدون شکل هستند که به روش‌های رمینگ دستی یا ماله‌کشی و رمینگ مکانیکی روی سطح اعمال می‌شوند.
- تراولینگ یا پوششی (Trowelling): این روش یکی از روش‌های اعمال پوشش نسوز با دست به صورت نازک است که نسبت به دیگر روش‌ها، بسیار زمان‌بر است. این روش تنها زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دیگر روش‌های نسوزکاری در دسترس نباشند.
- اسپری کردن یا پاشش: این روش به سه دسته ۱. روش مرطوب ۲. روش خشک ۳. روش شعله‌ای تقسیم‌بندی می‌شود و به علت مزایای آن نسبت به دیگر روش‌ها بسیار مورد توجه قرار دارد.
- گانینگ: نسوزهای گانینگ نیز بدون شکل هستند و با استفاده ماشین گانینگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.
محصولات نسوز قابل ارائه در سایا ذوب کیمیا
محصولات قابل ارائه در انبار و فروشگاه ذوب فلزات علی اکبری واقع در انبار شریف آباد با توجه به شرایط بومی صرفا در همان محل عرضه گردیده و بشرح ذیل نی باشند .